ABŞ Prezidenti Donald Trampın onlarla ölkəyə tətbiq etdiyi “cavab” tarifləri bu gün qüvvəyə minib. Belə ki, Çin mallarına 104 faizlik külli miqdarda gömrük rüsumu tətbiq edilib və bu, hətta onun bəzi ölkələrlə danışıqlara hazırlaşması fonunda da qlobal ticarət müharibəsini daha da gücləndirib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Trampın sərt tarifləri onilliklər ərzində mövcud olan qlobal ticarət nizamını sarsıdıb, resessiya qorxusunu artırıb və bütün dünyada fond bazarlarını tənəzzülə uğradıb.

“Reuters” agentliyi xəbər verir ki, S&P 500 birja indeksi bir həftə əvvəl Trampın tarifləri açıqlamasından bəri təqribən 6 trilyon dollar itirib ki, bu, 1950-ci illərdə etalon yaradılandan bəri ən böyük dördgünlük itkidir. İndi indeks “ayı bazarı”na yaxınlaşır və ən son maksimum həddən 20 faiz aşağıdır.

Çərşənbə günü əksər Asiya bazarlarında satışlar bərpa olunub, Yaponiyanın “Nikkei” birjası 3 faiz, Cənubi Koreyanın valyutası 16 illik minimuma düşüb və investorlar nağd pulun təhlükəsizliyinə qaçdıqları üçün dövlət istiqrazları böyük itkilərə məruz qalıb.

Avropa və ABŞ birja fyuçersləri qarşıdakı problemlərə işarə edir. Bununla belə, hökumətin dəstəyi bazarı canlandırdığı üçün Çin səhmləri möhkəm mövqedə qalır.

Tramp investorlara tariflərin uzun müddətdə qüvvədə olacağı ilə bağlı qarışıq siqnallar verib və onları “daimi” adlandırıb.

ABŞ Prezidenti çərşənbə axşamı günortadan sonra Ağ evdə keçirilən tədbirdə deyib: “Bizimlə razılaşmaq istəyən çoxlu ölkə var”. Sonrakı tədbirdə o, Çinin də razılaşma əldə edəcəyini gözlədiyini bildirib.

Tramp administrasiyası iki yaxın müttəfiq və əsas ticarət tərəfdaşı olan Cənubi Koreya və Yaponiya ilə danışıqlar aparmağı planlaşdırıb və İtaliyanın Baş naziri Corcia Meloni gələn həftə Birləşmiş Ştatlara səfər etməyi planlaşdırır.

Dünyanın ən yüksək tariflərindən birinə sahib olan, aşağı qiymətli istehsalın Asiya mərkəzi olan Vyetnam Baş nazirinin müavini çərşənbə günü Trampın maliyyə naziri Skott Bessent ilə danışıqlar aparmağa hazırlaşır.

Digər ölkələrlə sövdələşmələr perspektivi çərşənbə axşamı fond bazarlarında yüksəlişə səbəb olub, amma ABŞ səhmləri ticarət gününün sonuna qədər mövqelərini itirib.

Donald Tramp Pekinin keçən həftə elan etdiyi əks-tariflərə cavab olaraq, keçən həftə Çin idxalına qoyulan 54 faizlik rüsumları təqribən iki dəfə artırıb. Pekin, öz növbəsində, şantaj kimi gördüyü tədbirlərlə qarşı mübarizə aparacağına söz verib.

Çinin aparıcı broker şirkətləri tarif şokuna cavab olaraq yerli səhm qiymətlərinin sabitləşməsinə kömək etmək üçün Çin dövlət holdinq şirkətlərinin səylərini birləşdirməyi vəd ediblər.

Bəzi iqtisadçılar xəbərdarlıq edirlər ki, son nəticədə ticarət müharibəsinin əsas ağırlığını idman ayaqqabısından tutmuş şəraba kimi bütün mal və məhsulların qiymətlərinin artması ilə üzləşəcək Amerika istehlakçıları çəkəcək.

“Reuters/Ipsos”un yeni sorğusuna görə, amerikalıların təxminən dörddə üçü gündəlik əşyaların qiymətlərinin növbəti altı ay ərzində artacağını gözləyir.

Çərşənbə günü tətbiq edilən tariflərin tam təsiri dərhal görünməyə bilər, çünki gecəyarısına kimi artıq tranzitdə olan hər hansı mal mayın 27-dək ABŞ-a daxil olarsa, yeni rüsumlardan azad ediləcək.